Yangın Sistemleri

Yangın Alarm Sistemleri Nedir?

Yangın Alarm Sistemi Nedir? sorusunu şu şekilde yanıtlayabiliriz; Yangın Alarm Sistemleri, yangının olabilecek en kısa süre içinde algılanması ve bu sayede hemen müdahaleye imkan tanıyan önemli Alarm Sistemlerindendir. Yangın kontrol altına alınması zor, çok hızlı ilerleyebilen, hasarı da güçlü maddi ve manevi kalıcı problemler oluşturan bir sorundur. Bu problemin önlenmesi de oldukça hassas bir konudur.

Yangın İhbar Sistemi, yangını başlangıç aşamasında Yangın Alarm Dedektörü sayesinde algılayıp entegre çalıştığı diğer sistemlerin devreye alınmasını sağlamaktadır. Böylelikle olası bir can ve mal kaybı, meydana gelmeden önlenebilmektedir. Günümüzde Yangın Algılama Sistemleri can ve mal kayıplarının önüne geçmek için kurdurulması yasalar ile zorunluluk haline getirilmiş sistemlerdir.

Yangın Alarm Sistemleri ev, işyeri, işletme ve fabrika resmi ve özel kurumlar gibi alanlarda yangına karşı insanları ve birikimlerini koruyan olmazsa olmaz güvenlik sistemlerinden biridir. Bu doğrultuda Yangın Alarm Sistemlerinin görevi olası bir yangının önceden algılanması ve gerekli müdahalenin yapılmasına olanak sağlayarak söndürülmesidir.

 

Yangın İhbar Sistemi Amacı

• Kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar dahil her türlü yapıda, yangına sebep olabilecek etmenlerin önceden algılanması,
• Yangın öncesinde ve sırasında ortamda bulunan insanları uyarmak,
• Yangını erkenden tespit edip hemen yangın müdahale ekiplerini bilgilendirmek,
• Ortamda bulunan yangın alarmı, söndürme araçları (su vanaları) gibi bileşenlerin aktif edilmesi Yangın Alarm Sisteminin başlıca amaçlarındandır.

 

Günümüzde ilerleyen teknoloji ile olabilecek birçok kazanın önceden algılanıp, önlenmesini sağlayan çeşitli sistemler tasarlanmıştır. Gittikçe yaygınlaşan bu sistemler, öncelikle kazaları önceden algılayıp maddi ve manevi kaybı önlemeyi hedeflemektedir. Bu kazaların en kalıcı hasar bırakanı yangındır. Bu sistemler sayesinde ülkemizde oluşan yangınların %50 oranında azaldığı tespit edilmiştir.

Firmamız Yangın Alarm Sistemleri hizmetleri ile ihtiyacınıza en uygun ve en etkili çözümleri sunmaktadır.

 

Özellikle 2002 yılı ile birlikte doğal afetlere müdahale kapsamında düzenlenen Yangın Yönetmeliği gereğince bazı iş yerleri, işletmeler ve kurumlarda kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Yasanın da belirttiği üzere öncelikle insan hayatını kurtarmak ve daha sonrasında ise işletmelerde ortaya çıkabilecek maddi zararı engellemek veya en aza indirgemek amaçlanmaktadır.

Gazi Information Teknoloji olarak büyük veya küçük çaplı işletmelerin yangın prosedürlerine uygun kaliteli, güvenilir ürün ve uzman teknik ekibiyle ihtiyacınıza uygun Yangın Alarm Sistemleri hizmetlerini vermekteyiz. Yangın Alarm Sistemleri Fiyat ve özellikleri hakkında detaylı bilgi almak ve size en uygun hizmetin tercih edilmesi konusunda danışmanlık almak için bizi arayabilirsiniz. Ayrıca Ücretsiz Keşif Avantajımızdan da yararlanabilirsiniz.

 

Yangın Algılama Sistemleri Çalışma Prensibi

 

Yangın Alarm Sistemleri çalışma prensibi bakımından 2 ayrı bölümde değerlendirilmektedir. Bu iki Yangın Alarm Sistemi Çeşitleri şu şekildedir:

 

Konvansiyonel Yangın Alarm Sistemleri

Konvansiyonel Yangın Alarm Sistemleri; yapısal olarak zone (bölge) kavramı üzerine kurulmuştur. Bu sistemdeki Yangın Paneli, algılama elemanlarının bağlandığı farklı bölgelerden oluşmaktadır. Bölge sayısı panelin kapasitesine göre kurgulanmıştır. Daha çok küçük ölçekli yerlerde tercih edilen Yangın Alarm Sistemleri olarak bilinmektedir. 2, 4, 6, 8, 12, 16, 32 gibi bölgeli panellerden oluşmaktadır. Her bir bölgeye ortalama 20 – 30 arasında Yangın Alarm Dedektörü bağlanabilmektedir. Konvansiyonel Yangın Alarm Sistemlerinde; yangını algılaması bölge bazında yapılabilmektedir. Fakat yangının hangi dedektörden algılandığı bilinememektedir.

Örneklendirecek olursak 4 katlı bir okulda 4 bölgeli (zone) bir yangın paneli kullanılıyorsa her kata bir bölge atanarak sistem tasarlanmaktadır. Sistem 3. bölgeden alarm verdiğinde, alarmın 3. kattan geldiği anlaşılabilmektedir ama katta bulunan hangi kısımdan geldiği anlaşılamaz. Bu durum ise yangına müdahalede gecikme oluşturacağından güvenlik açısından açıklık oluşturabilmektedir. Konvansiyonel Yangın Sistemi, yangının direk yerini tespit etmedeki dezavantajından dolayı küçük ve dedektör sayısı az olan yerlerde tercih edilmektedir.

Konvansiyonel Yangın Algılama Sistemlerinin en büyük avantajı Adresli Yangın Alarm Sistemlerine oranla maliyetinin düşük ve işletmesinin çok daha kolay olmasıdır. Bu durumdan dolayı birçok küçük işletmede tercih edilmektedir.

 

Adresli Yangın Alarm Sistemleri

Adresli Yangın Alarm Sistemi Nedir? sorusunu şu şekilde yanıtlayabiliriz; Adresli Yangın Sistemlerinde algılama elemanlarının bağlı olduğu loop (döngü) hatları mevcuttur. Loop hattının sayısı ve kablolama mesafesi kullanılan yangın paneline göre değişiklik göstermektedir.

Bu tip Yangın Sistemleri ile her bir dedektör sisteme tanıtılarak, dedektöre özel bölge tanımlaması yapılabilmektedir. Böylece Yangın Alarmı anında hangi bölgeden alarm geldiğinin bilgisini vererek yangına anında müdahale etmemize olanak sağlamaktadır.

Adresli Yangın Algılama Sistemlerinde, konvansiyonel sistemlerde bulunan zone yerine loop denilen bir yapı vardır. Sisteme bağlı tüm bileşenler (dedektör, buton, sirenler) loop hattına bağlanmaktadır.

 

Adresli Yangın Alarm Sisteminin Avantajları

• Adresli Yangın İhbar Sistemleri sayesinde yangın başlangıç anında sinyali alan dedektörler sinyali ilgili noktadan panele göndermektedirler. Bu sayede direk yangının yerini bildirerek özellikle büyük yerlerde kısa zamanda yangın büyümeden müdahale edilebilmektedir.
• Adresli Yangın Alarm Sistemi ile hatalı alarmın önüne geçebilmek için her bir dedektörün algılama hassasiyeti ortama göre ayarlanabilmektedir.
• Dedektörlerin kirlilik eşikleri takip edilebilmektedir. Kirlenme uyarısı veren dedektörler temizlenerek yanlış alarmın önüne geçilebilmektedir.
• Adresli Yangın Sistemleri ile kullanılacak tesise özgü tüm riskler göz önüne alınarak farklı Yangın Alarmsenaryoları oluşturulabilmektedir. Yangın anında binanın güvenli tahliyesi, yangın damperlerinin kapatılması, havalandırma sistemi kontrolü, asansörlerin istenilen kata otomatik gidişi, geçiş sistemlerinin otomatik off duruma geçirilmesi, turnike sistemlerinin kollarının otomatik düşmesinin sağlanması, Acil Anons Sisteminin ilgili anonsları otomatik yapması, duman bacalarının otomatik kontrolü temiz hava sağlayan klimaların otomatik kapanması, duman tahliye sistemlerinin devreye girmesi, bina otoparklarındaki kollu bariyerlerin otomatik açılması, sprenter sisteminin akış anahtarlarının kontrolü ve benzeri bir çok senaryoyu gerçekleştirebilmesi Yangın Alarm Sisteminin geniş avantajlarından bazılarıdır.
• Adresli Yangın Alarm Sistemlerinin 1, 2, 3, 4, 8 loop (çevrimli) modelleri vardır. Her bir loop hattına ortalama 125 adet dedektör bağlanabilmektedir. Bu durum Konvansiyonel Sistemlere nazaran tek panel üzerinden çok daha büyük mekanlarda koruma imkanı vermektedir.
• Adresli Sistemlerin avantajlarından bir tanesi de birden çok paneli network ağı üzerinden birbirine bağlama imkanı vermesidir.
• Adresli Yangın Algılama Sistemlerinin tek dezavantajı Konvansiyonel Sistemlere göre kurulum ve işletme maliyeti çok daha fazladır. Teknolojinin gelişmesi ve farklı firmaların sektöre girmesi maliyetleri, gün geçtikçe daha aşağılara çekmektedir. Buda adresli sistemlerin giderek konvansiyonel sistemlerin yerini alacağını göstermektedir.

 

Yangın Alarm Sistemleri Bileşenleri

Elektronik Güvenlik Sistemleri sektöründe gelişen teknoloji ile birlikle Yangın Alarm Sistemleri içeriğinde bulunan yangın dedektörleri, panelleri ve diğer ekipmanları daha kapsamlı güvenlik teknolojileriyle donatılmıştır. Bu amaçla farklı işlevleri olan Yangın Sistemleri üretilmekte ve bölge ya da alana göre en uygun olanı tercih edilmektedir.

Adresli ve konvansiyonel Yangın Sistemi için oluşturulan bileşenler benzerlik göstermektedir. Yangın Algılama Sistemleri paneller, dedektörler, butonlar ve sirenlerden oluşmaktadır.

 

Yangın Paneli

Yangın Paneli, Yangın Alarm Sisteminin beyni konumundadır. Bütün sistemin yönetim ve senaryolarının oluşturulması Yangın Alarm Paneli üzerinden yapılmaktadır.

Bunlar da Konvasiyonel Yangın Alarm Paneli ve Adresli Yangın Alarm Paneli olmak üzere ikiye ayrılmaktadırlar. Panellerin üzerinde lcd veya ledli göstergeler bulunmaktadır. Bu göstergeler üzerinden panelle ilgili çeşitli bilgiler alınmakta ve ayarlar yapılabilmektedir. Hemen hemen bütün Yangın Alarm Panelleri 24 V elektrik ile çalışmaktadır. Elektrik kesintilerine karşı güvenliğin zarara uğramaması açısından kesinlikle panellerde uygun amperde akü kullanılmalıdır. Konvansiyonel Yangın Alarm Panelleri zone (bölge) sayısına göre Adresli Yangın Alarm Sistemleri ise loop sayısına göre gruplanmaktadırlar.

Konvansiyonel Yangın Alarm Sistemleri ise 2,4,6,8,12,16,32 bölge sayılarına göre üretilmektedirler. Her bir bölge için yaklaşık panelin çeşidine ve markasına göre 20 – 30 arası dedektör kullanılabilmektedir. Konvansiyonel Yangın Alarm Panelleri montaj yapıldıktan sonra program gerektirmez tak çalıştır sistemiyle çalışmaktadır. Panelin üzerinde led lamba ya da lcd ekran olur. Sistemin hangi zondan alarm verdiği ya da arıza gibi durumlar buralardan takip edilmektedir.

Adresli yangın sistemlerinde ise 1, 2, 3, 4, 8 loop modeller vardır. Her bir loop hattına 128 taneye kadar dedektör bağlanabilmektedir. Adresli sistemler, daha sonradan bilgisayar ağı üzerinden ikinci bir panel ilave edilerek tek bir merkezden idare edilme imkanı vermektedir. Bu sayede Adresli Yangın Alarm Panelleri genişlemeye imkan veren panellerdir. Bu özelliğinden dolayı Adresli Yangın İhbar Sistemleri çok büyük lokasyonları tek merkezden kontrol etmemizi sağlamaktadır. Bu sistemlerin montajı yapıldıktan sonra özel bir program kullanılarak bir bilgisayar yardımı ile tüm sisteme bağlı dedektörler kurulan mekanda belirlenen senaryoya göre programlanmaktadır.

 

Yangın Tekrarlama Panelleri

Yangın tekrarlama (repeater) paneller Yangın Algılama Panellerinin durumunu başka bir lokasyondan izlemek için geliştirilmiştir. Yangın panelinde verilen alarmı, varsa paneldeki arıza ve hatayı, hatlardaki kopukluğu, dedektörlerin durumları ve benzeri durumları başka bir lokasyondan izlememize olanak sağlayan panellerdir. Örnek olarak işletme içindeki Yangın Paneli güvenlik merkezinden izlenmek istenirse güvenlik merkezine bir tane tekrarlama paneli konulabilmektedir. Böylece ana panel üzerindeki tüm bilgilerin güvenlik merkezinden görülmesine olanak sağlamaktadır.

 

Optik Duman Dedektörleri

Optik Duman Dedektörleri yangın anında çıkan dumanı algılama özelliğine sahip olan dedektörlerdir. Optik Duman Dedektörlerinin çalışma prensibi; optik haznenin içindeki ışığın duman sayesinde kırılmasıyla tetik vermesi prensibine dayanmaktadır.

Duman Dedektörü üzerindeki ledden çıkan ışık normal şartlarda ışığı algılayan diyotu görmez. Duman hazneye girdiği zaman ışıkta yansıma olur bu yansıyan ışık algılayıcı diyota düşerek dedektörün tetik vermesini sağlamaktadır. Konvansiyonel ve adresli sistemlerde de adresli duman dedektörleri kullanılmaktadır.

Optik Duman Dedektörlerinin tabanı ayrı verilmektedir, bütünleşik değildir. Kesinlikle tabanı ile birlikte temin edilmelidir. Optik Duman Dedektörlerinin en büyük avantajı yangın çıkmadan daha başlangıç aşamasında çıkan ilk duman ile devreye girdiğinden, yangın çıkmadan müdahale şansı vererek gerekli önlemlerin alınmasını sağlamasıdır.

 

İyonizasyon Duman Dedektörleri

Şekil olarak duman dedektörlerine benzemektedirler. Duman Dedektörlerinden farkı iyonizasyona giren duman partiküllerinin elektrotlar arasında elektrik akımı oluşturarak tetik vermesidir. Duman Dedektörlerinden daha hızlı ve hassas algılama yapmaktadırlar. Optik Duman Dedektörlerine nazaran dezavantajı ise yapılarında bulunan radyoaktif maddeden dolayı daha az tercih edilmektedir.

 

Sıcaklık Dedektörleri

Isı dedektörleri isminden de anlaşılacağı üzere yangından yayılan ısının algılanması ile çalışan Yangın Alarm Dedektörü çeşididir. Sıcaklık Dedektörünün içinde ısıyı algılayan termistör bulunmaktadır.

Bu termistörün direnç değeri sıcaklık ile değişmektedir. Bu değişimleri algılayarak tetik verme mantığı ile çalışan dedektör çeşididir. İki farklı tipi bulunmaktadır. Birincisi sabit sıcaklık dedektörleri belirli bir sıcaklık değerinin üzerinde çıkılması durumunda tetik verme esasına dayanmaktadır. Örnek olarak 58 derecelik özelliğe sabit ısı dedektörü 58 derecenin üzerindeki her sıcaklıkta tetik verecektir. İkincisi ise sıcaklık artış hızı dedektörüdür. Bu dedektörler sıcaklığın artış hızını ölçerek tetik vermektedirler. Örnek olarak sıcaklığın 25 dereceden 60 derece gibi bir ısıya ani olarak çıkması durumunda buradaki farkı algılayarak tetik vermesini sağlamaktadır. Algılamada Duman Dedektörü kadar hassas değillerdir. Duman Dedektörlerinin kullanılmayacağı alanlarda tercih edilmektedirler. Örneğin tozlu, buharlı ve kirli ortamlarda tercih edilmektedirler.

 

Bütünleşik Dedektörler (Sıcaklık ve Duman Dedektörü)

Kombine (Bütünleşik Dedektör) duman ve ısı dedektörlerinin her birinin bir dedektörde birleştirilmesiyle yapılmış dedektör çeşididir. Isı ve dumana karşı hassas olduklarından dolayı algılama hassasiyeti diğer dedektörlere göre daha iyidir.

 

Karbonmonoksit Dedektörleri

Karbonmonoksit gazı zehirli bir gaz çeşididir. Havada belirli bir oranın üzerinde olması durumunda zehirlenmelere sebebiyet vererek ölümlere sebebiyet verebilmektedir. Karbonmonoksit zehirlenmelerinin önüne geçebilmek için kapalı otoparklarda, tünellerde ve fosil yakıtlarının kullanıldığı kapalı ortamlarda karbon monoksit miktarı Karbonmonoksit Dedektörler aracılığı ile sürekli takip edilerek belirlenen oranın üstüne çıkması durumunda havalandırma sistemlerini otomatik devreye sokacak bir şekilde dizayn edilmelidir. Genel olarak konvansiyonel çeşitleri vardır. Adresli sistemlere adresli modül kullanılarak entegre edilebilir ya da karbon monoksit CO algılama panellerine de direk bağlanabilmektedir. Bu dedektörler iki aşamalı çalışmaktadır. Belirlenen ilk seviyede havalandırma sistemlerini devreye sokarak havadaki karbon monoksit oranını dengelemektedir. Havalandırmanın çalışması ile dengelenmeyip CO seviyesinin yükselip ikinci aşamayı geçmesi durumunda alarm vererek ilgili kişilerin müdahale etmesine olanak sağlamaktadır.

 

Patlayıcı Gaz Dedektörleri

Patlayıcı Gaz Dedektörleri LPG Doğalgaz ve metan gazı gibi patlayıcı gazları algılayan dedektör çeşitleridir. Bu gazlar, kapalı bir ortama sızması durumunda hem zehirleyici hem patlayıcı hem de yanıcı olmalarından dolayı ölümcüldürler. Bu gazların bulunduğu ortamlarda belirtilen nedenlerden dolayı en ufak bir sızıntı olmaması gerekmektedir. Bu sızıntıların tespiti için patlayıcı Gaz Dedektörleri geliştirilmiştir. Bu dedektörler sızıntıyı algılayıp alarm vererek ortamdakileri uyarırlar. Böylece sızıntıya müdahale edilmesini sağlayarak oluşabilecek kazaların önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Bağımsız olarak çalışan bu dedektörler, aynı zamanda konvansiyonel ve adresli sistemlere entegre edilebilmektedir. Ayrıca bu dedektörler üzerindeki devreler sayesinde bağlı bulundukları sistemleri otomatik olarak kapatarak can ve mal kayıplarının önüne geçmektedirler. Gaz Dedektörleri mutfaklarda ve tehlikeli gazların bulunduğu her ortamda kesinlikle kullanılmalıdır.

 

Kanal Tipi Duman Dedektörleri

Kanal Tipi Duman Dedektörleri asma tavan aralarında havalandırma kanalları gibi kapalı yerlerde çıkabilecek yangınlara karşı önlem almak için kullanılan dedektörlerdir. Kanal tipi duman dedektörleri özel bir kutu içinde Duman Dedektöründen oluşan bir dedektör çeşididir.

Dedektörde iki adet örnekleme borusu vardır. Örnekleme boruları kanalın içine sokularak kanaldaki dumanın sürekli kontrolü sağlanmış olmaktadır. Kanal Tipi Duman Dedektörleri her zaman emiş kanallarına takılmaktadır.

 

Aktif Hava Emmeli Dedektörler

Bu dedektörler yangına, diğer duman ısı alev ve beam dedektörlerden çok daha hızlı tepki vermektedir. Az bir dumanı bile algılayacak hassasiyete sahiptirler. En avantajlı tarafları çok hızlı algılama ve hatasız çalışmasıdır. Fiyat olarak diğer dedektörlere nazaran çok daha yüksektir. Genellikle kullanım alanları trafo odaları, sistem odaları, elektrik panoları, telekomünikasyon odaları, yüksek hacimli depolar, kablo tünelleri, tozlu ve rutubetli alanlar soğuk hava depoları tarihi yapılardır. Bu şekilde yüksek tavanlı yerlerde, hava sıcaklıklarının sürekli değişken olduğu ve hava hareketlerinin ani olduğu yerlerde, yüksek düzeyde sıcak ve soğuk olan ortamlarda, aşırı kirli mekanlarda, özellikle yüksek ve ulaşılması zor yerlerde, üfleme emme kanalları ve klima santrallerinde, havalandırma sistemi çalışırken dumanın kaçabileceği ortamlarda ve daha benzer birçok alanda kullanılmaktadır.

Çalışma Prensibi: Dedektörden çıkan delikli boruların yangın riski olan bölgeye döşenmesi ve bu bölgedeki havanın bu borular sayesinde sürekli emilerek dedektöre (hassas hava algılama ünitesi) iletilerek ortamdaki havanın sürekli analizi edilmesi prensibine dayanmaktadır. Bu dedektörlerin marka ve modele göre 1, 2 ve 4 delikli borulu modelleri vardır. Bu boruların herbiri ile 50 metreye kadar algılama yapılabilmektedir. Bu dedektörlerin en büyük özelliği çok hızlı bir şekilde ve hatasız denecek oranda yüksek doğruluk ile yangın algılaması yapmasıdır.

 

Işın Dedektörleri

Işın Beam Dedektör karşılıklı olarak alıcı ve vericiden oluşan ortamdaki dumanı algılayan bir dedektör çeşididir. Duman ve ısı dedektörlerinin kullanılamayacağı yükseklikte yerlerde kullanılır. Konvansiyonel ve adresli çeşitleri bulunmaktadır.

Kurulacak yerin uzunluğuna göre 50-10-150 metre gibi mesafelerde çalışan modelleri vardır. Beam dedektörler maliyet olarak duman ve ısı dedektörlerine kıyasla çok daha fazla maliyetlidirler. Kullanım alanları genellikle depo, antrepo, hangar, üretim alanları, fabrikalar gibi büyük ve bölmesi olmayan alanlardır.

 

Alev Dedektörleri

Alev Dedektörleri alevin yaydığı mor ötesi (UV) ve kızıl ötesi (IR) ışıkları algılayıp tepki verme mantığı ile çalışan Yangın Alarm Dedektörleridir. Direkt olarak alevi görerek tepki vermektedir. Duman ve ısı çıkarmadan ani oluşabilecek yangın riski bulunan ortamlarda tercih edilmektedir. Ani çıkan yangınlarda ısı ve Duman Dedektöründen daha hassastır. Genellikle makine dairelerinde, dolum tesislerinde, gemilerde, uçaklarda, petrokimya ürünlerinin olduğu yerlerde, ani alev alabilecek ortamlarda tercih edilmektedir.

Alev Dedektörleri üç kategoriye ayrılmaktadır, bunlar;

• Ultraviyole Alev Dedektörü: Bu dedektörler genellikle sıvı gaz ve katı yakıt türlerinde benzin, tiner, metan, amonyak, kükürt hidrojen gibi yangınlara karşı kullanılan dedektörlerdir.
• Kızıl Ötesi IR Dedektörü: Infrared kızıl ötesi dedektörler sadece IR kızıl ötesi ışınlara duyarlı olan yangın dedektör çeşitleridir.
• IR ve UV Dedektörler: Ultraviyole ve kızılötesi dedektörlerin ikisinin bir arada olduğu dedektör çeşididir. IR ve UV detektörlere nazaran daha hassastırlar. Hatalı alarm verme olasılığı UV ve IR dedektörlere nazaran daha düşüktür. Bu nedenle uygulamalarda daha çok tercih edilen dedektör çeşididir.

 

Yangın Butonları

Kırbas butonlar Yangın Algılama Sistemlerinin ana bileşenlerinden biridir. Yangını gören kişinin mekandaki kişileri uyarması için tasarlanmış olan Yangın Alarm Butonudur. Hem adresli hem de konvansiyonel tipleri vardır.

 

Yangın Sirenleri

Yangın anında mekan içinde bulunan insanları uyarmak için ortalama 110 desibel ses çıkışı olan sirenlerdir. Yangın Sirenlerinde hem Konvansiyonel Yangın Sireni hem de Adresli Yangın Sireni mevcuttur. Yangın Sirenlerinin flaşörlü çeşitleri de bulunmaktadır. Hastane gibi sesin ciddi rahatsızlık vereceği ortamlarda sadece flaşörlü sirenler de kullanılabilmektedir. Yangının varlığının bilinmesi, ortamdaki herkesin uyarılması ve gerekli müdahalenin yapılması için Yangın Alarm Sistemlerinin en önemli parçalarından biridir.

 

Modüller

Alarm Sistemleri, Hırsız Alarm Sistemleri ve Yangın Alarm Sistemleri olarak farklı alanlarda kullanılan uyarı sistemleridir. Bu sistemler kullanıldıkları amaçlara göre farklılık gösteren modüller bulundurmaktadır. Yangın İhbar Sistemi içerisinde kullanılan modüller adresli yangın algılama sistemlerinde kullanılan ve değişik senaryoları hayata geçirebilen Yangın İhbar sistemlerinde hayati öneme sahip bileşenlerdir. Bu modüller giriş çıkış, role, süpervizör, bölge kontrol, asansör kontrol, elektrik kontrol, süpervizör role çıkış ve benzeri gibi birçok modüller vardır. Bu modüller sayesinde acil anons sistemlerini, elektrikleri ve doğal gazı kapatma, asansörü kumanda etme, yangın damperlerini devreye sokma, duman bacalarını devreye sokma, elektrikle çalışan yardımcı ürünleri devreye sokma gibi birçok senaryo hayata geçirilebilmektedir. Geçiş Kontrol Sistemleri veya Güvenlik Kamera Sistemleri gibi pek çok farklı sistem ile modüller sayesinde entegre çalışılabilmektedir.

Yangın sistemlerinde projelendirme yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar:

Yangın Alarm ve İhbar Sistemi keşif ve projelendirmesi ciddiyet ve titizlik gerektiren son derece hayati öneme sahip olduğu bilinciyle çalışma yapılması gereken bir konudur.

Yangın İhbar Sistemi keşif ve projelendirmesinde yapılabilecek en ufak bir hata geri dönüşü mümkün olmayan kayıplara neden olabilmektedir. Bu yüzden ortamda kullanılacak dedektörleri seçerken ortama uygun en doğru dedektör tercihinin yapılması büyük önem arz eder.

Keşfi yapacak personelin Yangın İhbar Sistemlerinin tüm bileşenlerine hakim olması gerekmektedir. Bu personelin yangın ihbar sistemlerinde kullanılan tüm panellerin, dedektörlerin, sirenlerin, modüllerin ve benzeri tüm bileşenlerin özelliklerini nerede kullanılması gerektiğini ve mekana yerleştirme kriterlerine çok iyi hakim olması gerekmektedir.

 

Yangın Alarm Sistemleri Bileşenlerinin Yerleştirme Kriterleri

Duman ve Sıcaklık Dedektörlerin Yerleşimi

• Isı dedektörlerinin standart algılama çapı ortalama 10 metredir. Duman dedektörlerinin ise 15 metredir.
• Dedektörleri yerleştirirken bu ölçüler baz alınmalıdır. 15 metrekareden küçükte olsa her odaya kesinlikle bir dedektör konulmalıdır. Uygulama yapılacak binada hiçbir boş alan kalmayacak şekilde uygun bir dedektör mutlaka konulmalıdır.
• Tozlu, kirli, dumanlı ve buharlı çalışma ortamlarının olduğu (mutfak, çay ocağı, banyo, atölyeler ve benzeri) yerlerde yanlış alarmın önüne geçmek için ısı dedektörü kullanılmalıdır.
• Yükseltilmiş zemine, asma tavan arasına mutlaka duman dedektörü konulmalıdır. Bu detektörlere alarm gelen dedektörü anlamak için mutlaka izleme ledleri takılmalıdır.
• Düz bir alanda duman dedektörleri arasındaki mesafe en fazla 10 metre ısı dedektörleri arasındaki mesafe ise en fazla 7 metre olmalıdır.
• Eğimli tavanlar üstte biriken sıcak havadan dolayı eğim olan yerden 50 cm’lik boşluk bırakarak dedektör yerleştirilmelidir.
• Odada 15 cm’den yüksek kirişler bulunması durumunda her bir kirişin olduğu bölme bir oda olarak düşünülür ve her bir kişinin havuzuna bir dedektör konulması gerekir.
• Uygulama yapılan ortamda bölmeler varsa bu bölmelerin tavan tarafında kalan boşluk, bölmenin 1/10’dan büyük ise her bölme bir oda gibi düşünülüp bir dedektör konulması gerekir. Duman dedektörleri, havalandırma ızgaralarına yanlış alarmın önüne geçebilmek için 1 metreden fazla yaklaştırılmamalıdır.
• Duman dedektörleri elektrik kablolarının bulunduğu alanlara, kabloların geçtiği yerlere, asansör boşluklarına, elektrik panolarının olduğu yerlere mutlaka yerleştirilmelidir. Eğer bir dedektörün duvara montaj zorunluluğu bulunuyor ise tavandan 30 cm aşağıya monte edilmelidir.
• Hiçbir dedektör duvara 50 cm’den fazla yaklaştırılamaz. Duman, eğimli tavanlarda sıcak havadan dolayı tavanda 50 cm’lik bir alanı dolduramaz. Bundan dolayı eğimli tavanlarda 50 cm aşağı duman dedektörleri monte edilir.

 

Işın (Beam) Dedektörlerin Yerleşimi

• Beam Dedektörler2,7 metreden büyük 25 metreden küçük tavan yüksekliğine sahip mekanlarda kullanılır. Alıcı ve verici dedektörler tavan yüksekliğinin 1/10 kadar tavandan aşağı monte edilir. Beam Dedektörü planlanırken sağ ve soldan 7,5 metre boşluk bırakılarak projelendirilir. 2 bim dedektör arasındaki mesafe 15 metreyi geçmemelidir.
• Beam dedektörlerinin 150 metre mesafeye kadar çeşitleri vardır. Mekana uygun mesafedeki beem çeşidi seçilmelidir.

 

Kanal Tipi Duman Dedektörlerin Yerleşimi

Kanal Tipi Duman Dedektörleri havalandırma kanallarında mutlaka kullanılmalıdır. Kanal türü duman dedektörleri kanalın dışında hava emiş boruları ise kanalın içinde olacak şekilde projelendirilmelidir.

 

Alev Dedektörlerin Yerleşimi

Alev Dedektörleri marka ve modele göre değişiklik göstermektedir. Bu yüzden kullanılacak marka ve modele göre algılama mesafesi ve algılama açısı dikkate alınılarak yer belirlemesi yapılmalıdır. Alev dedektörü izlenecek yere bakacak şekilde açısı ve mesafesi hesaplanarak konumlandırılmalıdır.

 

Yangın (Kırbas) Butonların Yerleşimi

Kırbas Butonlar, yangın anında kaçan insanların kaçış güzergahları olan mekanlarda dışa açılan kapıların, yanına merdiven boşluklarına kaçış yollarına ve kaçış koridorlarına mutlaka konulmalıdır. Butonlar arasındaki mesafe 30 metreyi geçmemelidir. Butonların yerden yüksekliği herkesin zorlanmadan erişebileceği 120 ile 160 cm arasında olmalıdır.

 

Yangın Sirenlerin Yerleşimi

Yangın anında ortamda bulunan insanları uyarmak için mekanın her yerinden duyulabilecek şekilde mekandaki ses kirliliği de dikkate alınarak gerektiği kadar siren yerleştirilmelidir. Sesli ortamlarda sesin duyulmama olasılığı da dikkate alınarak flaşörlü sirenler tercih edilmelidir. Sirenlerin konumu ve adeti seçilirken mekandaki bölmeler kapalı alanlar ve kapalı odalar da dikkate alınarak belirlenmelidir.

 

Yangın Modüllerin Yerleşimi

Yangın modülleri kullanılacak amaca uygun bir şekilde uygun bir noktaya yerleştirilirler. Asansör modülü asansör dairesine, yangın damperi modülü yangın damperinin yanına çıkış modülleri ilgili kapıların ya da turnikelerin yanına gibi ilgili modül ilgi sistemin yanına monte edilerek sisteme dahil edilir.

 

Aktif Hava Emmeli Dedektörlerin Yerleşimi

Bu detektörler, yangına diğer dedektörlere nazaran daha hızlı tepki vermelerinden dolayı yangına hızlı müdahale edilmesi gerekli riskli ortamlarda kesinlikle tercih edilmelidir. Bu dedektörler projelendirilirken mekanda çok iyi bir analiz yapılmalıdır. Bu hesaplamalar doğrultusunda ortama uygun boru yerleştirilmelidir. Borularda açılacak hava emme deliklerinin hesaplaması da ortama uygun şekilde yapılmalıdır.

 

Yangın Alarm Sistemleri Projelendirme

• Yangın Alarm Sistemleri insanların yaşadığı alanlarda çıkabilecek yangın afetine karşı can ve mal güvenliğine katkı sağlayan ve kurulması yasalar ile zorunlu hale getirilen en önemli güvenlik sistemidir.
• Bu önemin bilinciyle titiz bir proje çalışması yapılmalıdır. Proje çalışması yapılırken mekanın hiçbir alanı boş bırakılmadan her alana uygun dedektör uygun aralıklarda kullanılmalıdır.
• Uygulama yapılacak mekanda olan asansörel havalandırmalar geçiş sistemleri gibi sistemlerde dikkate alınarak mekana uygun senaryolar geliştirilerek uygun modüller verilmelidir.
• Proje yapılırken sadece mimari projeye göre hareket edilmeli sahada da keşif yapılmalıdır. Sahada yapılan son keşif ile birlikte kesinlikle mimari proje çıkarılmalıdır. Çıkarılan mimari proje kesinlikle standartlar uygun olmalı bakan herkesin anlayabileceği standart semboller kullanılmalıdır ve sembol açıklamaları projede kesinlikle belirtilmelidir. Projede tüm dedektörlerin türleri numaralandırma ve adreslemeleri dedektörün yanında belirtilmelidir.
• Altyapıda kullanılacak kablo kesinlikle standartlara uygun yangına dayanıklı kablolardan seçilmeli ve projede en az 1x2x1,5+0,8 JH(st)H yangın kablosu kullanılmalıdır. Kullanılan kablonun türü ve kesiti kesinlikle belirtilmelidir.
• Tüm bunlar projede bir hat şemasında gösterilmelidir. Konvansiyonel panellerde hattın sonuna sonlandırma dirençleri eklenmelidir. Konvansiyonel sistemlerde sirenler ayrı bir kablo çekilerek panelin siren çıkışlarına bağlanacak şekilde projelendirilir.

 

Yangın Alarm Sistemleri Standartları

• Yangın alarm sistemlerinde keşif projelendirme ve kullanılacak dedektörün türü ve adeti kadar kullanılacak panellerin dedektörlerin sirenlerin butonların kabloların ve montaj ekipmanlarının seçimi ve seçilen ürünün kalitesi de çok önemlidir.
• Belli bir kalitenin altındaki ürün seçimi tüm yukarda sayılan titiz çalışmaların emeğin ve maddi harcamaların boşa girmesine ve daha da önemlisi can ve mal kayıplarına sebebiyet verebilir.
• Böyle bir olumsuzluğun önüne geçmek için bu ürünlerde kalite onayı veren belli başlı uluslararası kuruluşlar vardır. Ürün seçimi yaparken bu kuruluşların onayına bakıp ürün tercihi yapılırsa bahsedilen olumsuzlukların önüne geçilmiş olur.

 

European Standards Committee (Avrupa Standartları Komitesi)

Avrupa birliği düzeyinde belli bir standart oluşturan kurumdur. CEN 31 üyesi Avrupa standartları oluşturmak üzere birlikte çalıuşmaktadırlar.600.000 fazla teknik personel ve müşterini dahil olduğu CEN yaklaşık 500 milyon insana hitap etmektedir.

 

LPCB (Loss Prevention Certification Board) Standartları

• Güvenlik ve yangın alarm sistemleri konusunda öncü bir sertifikasyon organizasyonudur. Asya, Pasifik, Ortadoğu ve Avrupa da etkilidir. Bu organizasyon bilim adamı, mühendis, imalatçı sigortacı tasarımcı gibi bir grup uzman tarafından oluşan organizasyondur
• UKAS İNGİLTERE AKREDİTASYON SERVİSİ uluslararası kabul görmüş kalibrasyon test muayene ve sertifikasyon hizmeti veren bir organizasyondur.
• VDS yangın sistemi güvenliği ve yangından korunma alanında Almanya’da hizmet veren bağımsız test kuruluşlarından biridir.
• BSI İngiltere standartları enstitüsü dünya çapında birçok standartlı oluşturan kalite standartları kuruluşundan biridir.
• UL underwriters laboratories Inc Abd merkezli güvenlik konusuna yoğunlaşa bağımsız ürün güvenliği konusunda sertifikasyon hizmeti veren kuruluştur.
• NFPA NATİONAL FIRE PROTECTİON ASSOCIATION 1986 kurulan kar amacı gütmeye uluslar arası bir kuruluştur. Hedefi tüm dünyada hayati tehdit oluşturan yangın ve diğer tehlikelere karşı önlem almak amacı ile standartlar oluşturup bunlarla ilgili eğitim veren bir kuruluştur.